Hồng Kông (CNN Business) – Jack Ma, một tỷ phú đã mở cửa cho thương mại điện tử đi vào Trung Quốc, chính thức từ chức chủ tịch điều hành của Alibaba. Ông ấy đã kỷ niệm việc nghỉ hưu bằng một buổi tiệc lớn tại một sân vận động có kích cỡ chuẩn sân vận động Olympic ở quê nhà Hàng Châu.
Sau hai thập kỷ xây dựng Alibaba thành một doanh nghiệp trị giá 460 tỷ USD, hiện giờ, Ma đã chuyển sang làm từ thiện toàn thời gian. Ông bắt đầu Quỹ Jack Ma vào năm 2014, và đã trích dẫn Quỹ Bill và Melinda Gates như một nguồn cảm hứng cho những nỗ lực từ thiện của mình.
Duncan Clark, tác giả của "Alibaba: Ngôi nhà mà Jack Ma xây nên" cho biết: "Jack đã báo hiệu vài lần về sự quan tâm của ông ấy đối với từ thiện, môi trường, quyền phụ nữ, giáo dục và phát triển”.
Duncan ClarkMột người giáo viên nhiệt huyết
"Trước khi tôi 70 tuổi, tôi có thể làm gì đó trong các lĩnh vực khác, giáo dục chẳng hạn", Ma nói trong một sự kiện của Alibaba vào tháng 9 năm ngoái.
Ma đã tuyên bố ý định từ chức từ một năm trước. Ngay cả sau khi rời khỏi ban lãnh đạo và quản lý cấp cao của Alibaba, ông vẫn dự kiến sẽ tiếp tục định hình tương lai của công ty thông qua tư cách thành viên trọn đời với Hiệp hội đối tác Alibaba, một nhóm gồm 36 người có thể đề cử đa số giám đốc vào hội đồng quản trị. Ông cũng giữ lại 6,22% cổ phần của công ty. Giám đốc điều hành của Alibaba, Daniel Zhang cũng sẽ đảm nhận vai trò chủ tịch từ Ma.
Là đảng viên Đảng Cộng sản, Ma là doanh nhân nổi tiếng nhất Trung Quốc và - với khối tài sản gần 40 tỷ USD - là người giàu nhất nước này. Nhưng ông cũng là một cựu giáo viên tiếng Anh và thường nói về niềm đam mê với giáo dục. Ngày mà Ma chọn chính thức từ chức, ngày 10 tháng 9, là Ngày Nhà giáo ở Trung Quốc, "vì vậy hẳn là có thông điệp gì ở trong đó," Clark nói. Đó cũng là sinh nhật lần thứ 55 của Ma.
Ma đề cập đến sự nghiệp trước đây của mình để giải thích lý do tại sao anh ta rời khỏi Alibaba.
“Giáo viên luôn mong muốn học trò của mình vượt qua họ, vậy nên, tôi và công ty có trách nhiệm để những người trẻ hơn, tài năng hơn trở thành lãnh đạo”, Ma đã phát biểu vào tháng 9 năm ngoái.
Năm ngoái, Ma đã nói về những thách thức tương lai của giáo dục tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới, cảnh báo rằng "nếu chúng ta không thay đổi cách dạy, 30 năm sau chúng ta sẽ gặp rắc rối". Phương pháp giảng dạy dựa trên kiến thức hiện tại sẽ "làm thất bại những đứa trẻ của chúng ta", những người sẽ không bao giờ có thể cạnh tranh với máy móc, Ma nói. Trẻ em nên được dạy "kỹ năng mềm" như suy nghĩ độc lập, định mức giá trị và làm việc nhóm", ông nói thêm. Năm 2017, tổ chức của Ma đã cam kết 45 triệu đô la trong 10 năm để giúp khám phá và trau dồi tài năng giảng dạy trong tương lai ở vùng nông thôn Trung Quốc.
Ma cũng đã đưa giáo lý của mình vượt ra ngoài Trung Quốc đến các thị trường mới nổi khác, theo Clark.
Ông trùm công nghệ đã "chia sẻ quan điểm và kinh nghiệm của mình trong kinh doanh ở những nơi như Châu Phi", Clark nói, nơi ông đã thành lập một giải thưởng doanh nhân trị giá 10 triệu đô la. Ma cũng đã tài trợ cho các sáng kiến bảo vệ động vật hoang dã và phát triển mối quan hệ tốt với các nhà lãnh đạo châu Phi như Paul Kagame ở Rwanda.
Hỗ trợ phụ nữ
Ma và Alibaba đã tổ chức một hội nghị hai năm một lần tại Trung Quốc về phụ nữ và doanh nhân kể từ năm 2015. Các sự kiện đã thu hút những cái tên như Arianna Huffington và Vera Wang. Hội nghị năm nay bao gồm một tin nhắn video từ Rihanna.
"Phụ nữ luôn đóng một vai trò không thể thiếu trong Alibaba kể từ khi thành lập hai thập kỷ trước", Ma nói tại hội nghị vào tháng trước, theo một báo cáo được công bố bởi trang tin Alizila của công ty.
Ma nói rằng bình đẳng giới là một trong những vấn đề quan trọng nhất trong thế kỷ 21, lưu ý rằng "nếu bạn muốn doanh nghiệp của mình thành công, việc bổ nhiệm đủ các nhà lãnh đạo nữ là rất quan trọng". Gần một nửa đội ngũ quản lý cấp cao của Alibaba là phụ nữ.
Từ bỏ đỉnh cao
Ma được chính phủ Trung Quốc vinh danh vào tháng 11 năm ngoái, là một trong 100 người có "đóng góp nổi bật" cho sự chuyển đổi kinh tế của Trung Quốc trong bốn thập kỷ qua. Sự kiện này được báo Nhân dân Nhật báo, tờ báo chính thức của Đảng Cộng sản cầm quyền, nơi mà Ma là thành viên. Sự tiết lộ được đưa ra trong bối cảnh mối lo ngại gia tăng sự kìm kẹp chặt chẽ hơn đang được Đảng Cộng sản dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình thực hiện. Ma đang bước ra khỏi Alibaba khi còn khá trẻ. Ông đã nói trong quá khứ rằng ông muốn nghỉ hưu sớm hơn Bill Gates, người đã từ chức chủ tịch của Microsoft ở tuổi 58 vào năm 2014.
Một số người đã liên kết thời điểm quyết định của Ma với thời điểm chính phủ Trung Quốc gia tăng thắt chặt các công ty mạng. Như Ma đã phủ nhận việc Bắc Kinh buộc ông rời khỏi, khi ông phát biểu tại sự kiện của Alibaba vào tháng 9 năm ngoái.
"Tôi nhận được tin đồn từ bên ngoài Trung Quốc, nói rằng: 'Đó là vì chính phủ muốn đẩy bạn xuống.' Không ai có thể đẩy bạn đi nếu bạn không muốn thế phải không? Bởi vì tôi chẳng biết gì về chính trị và chính phủ cả, "Ma nói.
Tuy nhiên, một số người theo dõi nói rằng Mã đã quá tự phụ và rời khỏi Alibaba gần như là để tự vệ. Các dự án từ thiện của Ma đã báo hiệu ông ấy thích thú trong việc nghỉ hưu đã thêm vào những lợi ích là không đủ khả năng gây nên làn sóng với lãnh đạo Trung Quốc.
Chương cuối cùng trong cuốn sách của Clark về Ma có tựa đề “Icon or Icarus”.
"Ông ấy rất muốn bảo đảm di sản của mình. Ông ấy không hoàn toàn rời khỏi công ty. Nhưng động thái này là một cách thông minh để rời khỏi đỉnh cao", Clark nói.
"Để không trở thành Icarus, bạn không chỉ phải tránh bay quá gần mặt trời, mà còn tránh đâm vào sóng. Vì vậy, bạn vẫn phải có tham vọng. Trong hoạt động từ thiện, giáo dục, môi trường ông ta có rất nhiều đất để phất. Các khu vực thuộc quyền chính phủ sẽ không được khuyến khích, "Clark nói.