Solar Foods, một công ty Phần Lan kinh doanh một loại bột Protein sử dụng trong thực phẩm gọi là Solein, loại bột này sử dụng nước, không khí và nguồn điện tái tạo như một cách để tách biệt sản phẩm thực phẩm khỏi ngành nông nghiệp.
• Thị trường protein thay thế đang mở rộng nhanh chóng và có thể đạt 140 tỷ đô la trong vòng 10 năm tới
• Hiện nay, có rất nhiều công ty tham gia vào thị trường với hy vọng tận dụng được mối quan tâm ngày càng tăng của khách hàng vào những sản phẩm thực phẩm bền vững.
• Các nhà phê bình đã lên tiếng cáo buộc “thịt giả” đang được sản xuất tràn lan và chứa đầy hóa chất.
Nghe có vẻ giống như khoa học viễn tưởng, nhưng trong một vài năm ngắn ngủi, bàn ăn tối của các gia đình có thể chứa đầy những miếng bít tết (steak) từ một chiếc máy in và các sản phẩm protein khác được sản xuất từ vi khuẩn trong không khí, khí metan hoặc núi lửa.
Với sự thành công bùng nổ của các sản phẩm thay thế thịt bò và burger thuần chay được phát triển bởi Beyond Meat và Impossible Food, protein thay thế đang ngày càng phát triển.
Theo ngân hàng đầu tư Barclays, doanh số bán thịt thay thế có thể đạt 140 tỷ USD – tương đương với 10% của ngành công nghiệp thịt toàn cầu, đồng thời tăng gấp 10 lần so với mức hiện tại.
Một thế hệ sản phẩm mới trong công cuộc kết hợp công nghệ tiên tiến với các quy trình lên men lâu đời để biến các yếu tố thông thường hoặc có hại thành các thành phần thực phẩm thiết yếu, với mục đích giảm lượng khí thải carbon khổng lồ từ ngành nông nghiệp.
Theo Liên Hợp Quốc, nông nghiệp, lâm nghiệp và các hoạt động sử dụng đất khác chiếm 23% tổng lượng khí thải nhà kính nhân tạo từ năm 2007 đến 2016, tăng vọt lên 37% khi hoạt động trước và sau sản xuất được thực hiện.
Ngành chăn nuôi chịu trách nhiệm cho khoảng 14,5% lượng khí thải nhà kính toàn cầu, theo Tổ chức FAO.
Solar Foods, một công ty Phần Lan kinh doanh một loại bột Protein sử dụng trong thực phẩm gọi là Solein, loại bột này sử dụng nước, không khí và nguồn điện tái tạo như một cách để tách biệt sản phẩm thực phẩm khỏi ngành nông nghiệp.
“Hãy tránh các tác động từ việc sử dụng đất như phá rừng làm nông nghiệp, sử dụng thuốc trừ sâu và sử dụng phân bón thải khí nhà kính, v.v.", đồng sáng lập và CEO Pasi Vainikka nói với nhà sáng lập Thomson Reuters.
Vainikka giải thích, Solein được tạo ra bằng cách cho vi khuẩn vào một chất lỏng và cho chúng ăn những bong bóng nhỏ hydro và carbon dioxide và sản sinh ra solein, một quá trình tương tự như sản xuất bia hoặc rượu vang, ngoài việc thiếu nho hoặc ngũ cốc, Vainikka giải thích.
Khi chất lỏng đặc lại, nó được sấy khô thành một loại bột rất mịn có khoảng 65% protein và có vị giống như bột mì.
Vào tháng 9, Solar Food đã ký thỏa thuận với công ty thực phẩm Bắc Âu Fazer để phát triển các sản phẩm sử dụng Solein, loại bột có thể được sử dụng trong các sản phẩm có gốc thực vật hoặc các đề xuất trong tương lai như tạo ra thịt trog phòng thí nghiệm.
Solein sẽ có giá khoảng €5/ kg (128.000đ/kg) để sản xuất và sẽ tung ra thị trường vào năm 2021, Vainikka nói.
"Có rất nhiều mối lo về khí hậu," ông nói. "Và mọi người đang tìm kiếm hy vọng cũng như giải pháp và họ rất vui khi thấy các công ty như của chúng tôi, vì vậy điều đó rất đáng khích lệ."
Lên men, lên men, lên men
Một công ty khác đã giải quyết khí thải của ngành nông nghiệp thông qua quá trình lên men, String Bio có trụ sở tại Bangalore, đang nỗ lực chuyển đổi khí metan, một loại khí nhà kính nguy hiểm hơn carbon dioxide khi nó giữ nhiệt gấp 28 lần, từ chất thải và các nguồn tự nhiên thành protein dạng bột – ban đầu sử dụng cho động vật.
“Chúng tôi đã nói rằng đây có lẽ là tác động tốt nhất mà con người có thể làm đối với thế giới, nơi mà chúng ta lấy đi những thứ chúng ta không cần cho môi trường và biến nó thành thứ chúng ta cần”, Vinod Kumar, người cùng vợ mình là Ezhil Subbian thành lên nên công ty này.
Dan Altschuler Malek, Hội viên quản lý tại công ty đầu tư Unovis Partners cho biết, những xem xét về môi trường như thế này, cùng với những lo ngại về phúc lợi động vật và sức khỏe con người, đã thúc đẩy cả nhu cầu và nguồn cung cấp protein thay thế.
Chỉ 10 năm trước, ông cho biết các nhà bán lẻ đã xem các protein thay thế là một sự đánh cược nguy hiểm, nhưng "ngày nay họ nhận ra rằng có một nhu cầu rất lớn đối với tất cả các sản phẩm này".
Unovis quản lý New Crop Capital, một quỹ đầu tư độc quyền vào các công ty khởi nghiệp phát triển sản phẩm thay thế thịt, hải sản và sữa, bao gồm Beyond Meat (nhà sản xuất các sản phẩm thay thế thịt thực vật có trụ sở tại Los Angeles được thành lập năm 2009 bởi Ethan Brown).
New Crop cũng đã đầu tư vào Nova Meats, một công ty Tây Ban Nha sử dụng máy in 3D đặc biệt để sản xuất bít tết có thể bắt chước hương vị và kết cấu của thịt.
Các máy in tạo ra bít tết thuần chay ba chiều bằng cách sử dụng ống tiêm kiểu hộp mực ép đùn protein từ thực vật.
Núi lửa và các sinh vật nhỏ bé
Một số người đã chỉ trích các lựa chọn thay thế gốc thực vật làm ngập các cửa hàng là siêu chế biến và nhiều natri, và các nhà khoa học Harvard gần đây đã đặt câu hỏi về vai trò của chúng trong chế độ ăn uống lành mạnh.
Bộ phận khác như Trung tâm Người tiêu dùng tự do, được hỗ trợ bởi ngành công nghiệp thực phẩm và đồ uống, đã phát động các chiến dịch giải mã cái gọi là "thịt giả" ngập ngụa hóa chất.
Nhiều người lên tiếng phản bác rằng bánh mì kẹp thịt luôn chứa đầy chất béo cùng với natri và chưa bao giờ được xem là thực phẩm có lợi cho sức khỏe.
Protein thế hệ mới cũng được xử lý ít hơn, Thomas Jonas, Giám đốc điều hành của Sinh học bền vững sở hữu loại protein có gốc là các vi khuẩn được tìm thấy trong suối nước nóng núi lửa tại Công viên quốc gia Yellowstone.
Trong bối cảnh khô cằn, khác thường và nguy hiểm này, các nhà nghiên cứu "đã phát hiện ra một loạt các hình thức sống mà qua hàng thiên niên kỷ tiến hóa để tồn tại trong môi trường này", ông nói.
Sau khi huy động được 33 triệu đô la vào tháng 2, công ty có kế hoạch sản xuất "một chiếc bánh hamburger tương đương" vào năm tới thông qua một "quá trình lên men mới" của vi khuẩn.
Với công suất tối đa, nhà máy 35.000 feet vuông (3.250 mét vuông) ở Chicago của họ có thể sản xuất bánh mì kẹp thịt tương đương với số thịt được cung cấp bởi những con bò được chăn thả trên 15.000 mẫu Anh (6.100 ha), Jonas nói.
Đối với các nhà đầu tư như Altschuler Malek, các protein thay thế là tất cả các lựa chọn cho người tiêu dùng, với ba lưu ý cần thiết:
"Nó cần phải có hương vị tuyệt vời, nó cần phải đáp ứng một số mức giá nhất định và nó cần phải được sản xuất với khối lượng lớn", ông nói.
"Có những đầu bếp tuyệt vời trên khắp thế giới đang làm các sản phẩm từ thực vật. Nhưng nếu bạn không thể chuyển đổi nó thành sản xuất hàng loạt thì thật khó để thấy điều đó thực sự có thể tạo ra sự thay đổi trên thế giới như thế nào."
Đây cũng là một cơ hội cho sự thay đổi căn bản trong nông nghiệp, mặc dù ngày càng có nhiều cải tiến, nhưng tình hình chung vẫn không thay đổi quá lớn trong nhiều thế kỷ, Jonas nói.
"Về cơ bản, chúng ta đang sống sót trên hành tinh này dựa trên một hệ thống nông nghiệp hầu như không thay đổi trong 11.000 năm qua ... khi chúng ta thuần hóa một số rất ít thực vật và động vật."
"Các công nghệ mới đang thực sự mang lại cho chúng tôi các công cụ để thuần hóa lần thứ hai - những thứ mà chúng tôi thậm chí không biết là nó có ở đó."